Krien Clevis ©

Built with Berta.me

  1. Zes Leidse kerken in transitie


  2. Krien Clevis: Hartebrugkerk, 2019

  3.  

    Een fotografisch onderzoek naar het proces van behoud, gebruik en herbestemming 

    Parochiebestuur Leiden en Krien Clevis (2018-2024)

    .

    In Leiden staan de geloofsgemeenschappen met zes RK kerken aan de vooravond van een belangrijk trans- formatieproces. De meer wijkgebonden geloofsgemeenschappen hebben last van de landelijke trend van krimp en vergrijzing, de keuzekerken hebben dat minder, maar merken dat minder gemakkelijk vrijwilligers te vinden zijn voor allerlei taken en verantwoordelijkheden. Dat heeft gevolgen voor de kerkgebouwen.

    Deze zijn onder- hevig aan restauraties, groot onderhoud, een andere inrichting of aanvulling op een meer functioneel gebruik, en als alles is bekeken, zou een noodzakelijke sluiting van een gebouw aan de orde kunnen komen. Dit impliceert niet alleen een bouwkundige verandering, maar is een wezenlijk, fundamenteel, sociaal- maatschappelijk en emotioneel proces, die de kerken, maar vooral de gemeenschap rondom doorlopen.

    Het parochiebestuur in Leiden heeft mij benaderd om dit veranderingsproces van de zes kerken de komende jaren te volgen en fotografisch vast te leggen. Het is een proces met een lange adem, waarvan men nu nog niet weet wanneer en hoe het eindigt. Dit sluit prima aan bij mijn manier van werken, waarbij ik door middel van fotografie – digitaal en analoog – probeer in te spelen op zowel specifieke als onvoorspelbare momenten. Zowel actief in de wandelgang, als geconcentreerd op specifieke momenten probeer ik de processen van overgang te volgen. De levenscycli van de kerken (inclusief de huidige status, de eventuele voorziene sluiting, leegstand, en revitalisering) wil ik in een serie foto’s vastleggen. Ik ben geïnteresseerd in dit transformatieproces dat door de tijd zijn sporen zal achterlaten, en vraag mij af in hoeverre de ‘ziel’ van de kerk, ondanks of zelfs door alle veranderingen in de tijd, bewaard blijft of wellicht een nieuwe kwaliteit van de plaats prijsgeeft.

    Met het vastleggen van dit proces probeert Krien Clevis een bijdrage te leveren aan het ceremoniële verwerkings-traject van de kerken en parochies in Leiden. In die zin hopen wij dat het fotoproject een belangrijk ‘eeuwig’ document voor de veranderende toekomst kan betekenen, met de zes kerken in Leiden als pilot.

    "De fotografie van Krien Clevis gaat ons een beeld geven van kerken in beweging die te vaak niet wordt vast-gelegd, wat achteraf velen betreuren. Dat is van grote waarde en kan ons als parochie helpen - zo hopen we - het veranderingsproces een plaats te geven in de hoofden en harten van de mensen." (Wilbert van Erp).

    Het fotografisch onderzoek loopt tenminste tot en met 2024, en is in een aantal stadia ingedeeld.

  4. Krien Clevis, Lodewijk kerk, 2018

  5. Lux Perpetua6 Katholieke kerken bij kaarslicht

    .
    Stadium I

    van het fotoproject van Krien Clevis i.s.m. het Parochiebestuur HH. Petrus & Paulus, Leiden

    .
    De Antonius-, Hartebrug-, Joseph-, Lodewijk-, Petruskerk, de Maria Middelares en Begraafplaats Zijlpoort, Leiden.
    Weekend Aller Heiligen en Allerzielen 1, 2, 3 november 2019, tijdens de landelijke manifestatie ‘Kunst & Kerk’, RCE, Amersfoort

  6. Krien Clevis, Hartebrug kerk, making-off  'kaarslicht'-foto, september 2019

  7. Lux Perpetua en ‘Kunst & Kerk’: De Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE: Programma Toekomst Religieus Erfgoed) organiseert in de maand november 2019 een zevental ‘culturele interventies’, die in even zoveel steden in Nederland plaatsvinden. In het project ‘Kunst & Kerk’ gaan kunstenaars op zoek naar verschillende betekenislagen van kerkgebouwen, naar onderdelen van die identiteit, en vertalen dat in verschillende kunstdisciplines, waar- onder schilderkunst, installaties, video, theater, muziek en fotografie. Leiden is één van de zeven steden, en het fotoproject van Krien Clevis i.s.m. het Parochiebestuur HH. Petrus & Paulus is één van de producenten die bijdragen aan de landelijke manifestatie.

    .

    In het weekend van Allerheiligen en Allerzielen, resp. op 1, 2 en 3 november, zullen de zes kerken alle kaarsen ontsteken, symbool voor verrijzenis van de doden, maar ook voor nieuw leven (van de kerken). Tijdens het weekend zijn afwisselend een aantal kerken ’s middags opengesteld. Zo kan het publiek ze in kaarsverlichting beleven en ook zelf een kaarsje opsteken. Gedurende het weekend en daarna zal Krien Clevis een groepsfoto maken van direct betrokkenen van de kerken, zoals de locatieraad, beheercommissie, pastoraal werkers en kosters, etc. tegen het decor van de brandende kaarsen. Zo dragen zowel direct betrokkenen als publiek bij aan ‘het eeuwige licht’.

    .

    De manifestatie ‘Kunst & Kerk’ vormt een belangrijke startup van het fotoproject Zes Leidse Kerken in Transitie, waarbij Krien Clevis gedurende een vijftal jaren het transformatieproces van zes Leidse kerken volgt en fotografisch vastlegt. Het fotografisch onderzoek is door het Mondriaan Fonds en aanvullende subsidies zoals Fonds 1818 en de Gemeente Leiden voor een groot deel mogelijk gemaakt. Dit eerste stadium is mede tot stand gekomen dankzij een bijdrage van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

    .

    Zie hier de manifestatie: https://www.toekomstreligieuserfgoed.nl/nieuws/aftrap-nationaal-project-%E2%80%98kerk-en-kunst%E2%80%99-leiden-%E2%80%98de-camera-werpt-nieuw-licht-op-een-bekende

    .

    Zie hier het filmpje gemaakt door het RCE i.k.v. de manifestatie Kerk & Kunst

  8. Krien Clevis, Petruskerk, 1 november 2019

  9. Krien Clevis, gemeenschap Maria Middelares, 1 november 2019

  10. Krien Clevis, gemeenschap Hartebrug kerk, 2 november 2019

  11. Zie hier het artikel van Joost de Wal: Krien Clevis. Kerkgebouw en fotografie. In gesprek met de kunstenaar, die de transformatie van Leidse kerken registreert in haar ‘gestolde’ foto’s. Een proces van behoud en hervorming. https://www.toekomstreligieuserfgoed.nl/artikelen/kerk-en-kunst-fotokunstenaar-krien-clevis

  12. Stille Zaterdag6 Leidse kerken in Coronacrisis

    .
    Stadium II

    van het fotoproject van Krien Clevis i.s.m. het Parochiebestuur HH. Petrus & Paulus, Leiden

    .
    De Antonius-, Hartebrug-, Joseph-, Lodewijk-, Petruskerk en de Maria Middelares rondom Pasen 2020

  13. Krien Clevis, Joseph kerk, 16 april 2020

  14. Door de Coronacrisis en de 1,5 m. maatregel, treedt er onverwacht, een ander moment aan in het proces van de zes Leidse kerken in transitie. Kerkdiensten worden afgelast en parochianen kunnen hun kerken niet of nauwelijks, of met de nodige restricties bezoeken. De fotografie betreft de (lege) kerken in alle stilte. In de week voor en na Pasen heb ik alle kerken in hun pure staat gefotografeerd, zonder versiering en opsmuk, om de leegte van het huis zonder haar bewoners te tonen: ‘Stille Zaterdag’ (d.i. de zaterdag voor Pasen), is in deze staat tekenend voor deze buitengewone situatie, zoals bijvoorbeeld de Joseph kerk met linten afgezet.

  15. Krien Clevis, Maria Middelares, 11 april 2020